Cúng rằm và Mồng 1: Ý nghĩa, văn khấn và cách cúng chi tiết

Cúng Rằm và Mồng 1 trong lịch Âm không chỉ là một phần tâm linh thiêng liêng trong đời sống tín ngưỡng của người Việt, mà còn mang theo những yếu tố phong thủy, giúp cân nhắc và điều chỉnh năng lượng trong gia đình. Từ việc chọn lựa lễ vật, số lượng nén hương đến việc thực hiện cúng vào thời khắc nào, mỗi yếu tố đều có ý nghĩa riêng và phản ánh sự tôn trọng, gắn kết giữa con người với vũ trụ và tổ tiên.

Ý nghĩa của việc cúng rằm và mồng 1

Trong văn hóa Việt, ngày mùng 1 Âm lịch (còn gọi là ngày Sóc) và ngày 15 Âm lịch (hay ngày Vọng) đều có ý nghĩa đặc biệt trong việc tôn kính và nhớ về tổ tiên. Đúng theo quy ước truyền thống, vào những dấu mốc thời gian này, mọi người thường tổ chức lễ cúng với mục đích rõ ràng:

Ngày mùng 1 Âm lịch, là điểm khởi đầu của một chu kỳ mới, được xem là thời điểm thuận lợi để cầu xin may mắn và sự thành công. Trong khi đó, ngày 15 Âm lịch, ngày có sự hiện diện đầy đủ của mặt trăng và mặt trời, là thời gian mà người ta tin rằng các vị thần và tổ tiên có thể dễ dàng liên lạc với con người, do đó, lời nguyện cầu nếu thể hiện bằng tâm hồn chân thành sẽ được đáp lại một cách dễ dàng hơn.

Đồng thời, lễ cúng trong ngày này cũng phản ánh nguyện vọng của con người về sự trong sáng và khao khát đẩy lùi mọi yếu tố tiêu cực trong tâm hồn.

Không chỉ vậy, ngày Sóc và ngày Vọng còn được coi là những ngày Cát tường, tức là những ngày tốt nhất trong tháng để thực hiện các nghi thức tôn giáo và tâm linh. Thờ cúng biểu hiện tình yêu thương và kính trọng với ông bà và tổ tiên, và có thể tổ chức vào ngày mùng 1, 15 hoặc chiều ngày 30 và 14 hàng tháng.

Vật phẩm chuẩn bị cúng rằm và mồng 1 bao gồm những gì?

Thời khắc thích hợp để thực hiện nghi thức cúng vào ngày mùng 1 và ngày Rằm Âm lịch có thể là chiều ngày 30 hoặc chiều ngày 14 Âm lịch, tùy thuộc vào điều kiện và khả năng thời gian của từng hộ gia đình.

Về phần lễ vật trên bàn thờ gia tiên, mâm cúng chay thường bao gồm:

• Hoa đẹp và tươi mới
• Nén hương
• Đồ ngọt và bánh
• Lá trầu và quả cau
• Nước tinh khiết
• Các loại hoa quả

Đối với những gia đình muốn chuẩn bị mâm cúng mặn, các lựa chọn có thể là: thịt heo, thịt gà và các loại rượu.

Tuy mỗi gia đình có điều kiện và quy mô khác nhau trong việc chuẩn bị mâm lễ, nhưng yếu tố quan trọng nhất trong việc này là tấm lòng thành kính khi tiến hành nghi thức.

Xem thêm: Cách bài trí bàn thờ tam cấp chuẩn phong tục người Việt

Cúng rằm và mồng 1 nên thắp mấy nén hương?

Khi cúng bái, người ta thường chọn số lượng nén hương theo dạng số lẻ, vì số lẻ được coi là biểu tượng của yếu tố âm. Vì vậy, có thể thắp 1, 3, 5, 7 hoặc 9 nén hương cho mỗi bát đựng hương. 

Tuy nhiên, tùy thuộc vào không gian nơi thờ cúng, nếu không gian hẹp, các nhà tư vấn phong thủy thường khuyến cáo chỉ nên thắp một nén hương để tránh nguy cơ cháy nổ và để đảm bảo khói từ hương không gây độc hại.

Các số nén hương trên bàn thờ được thắp có ý nghĩa riêng theo quan niệm của dân gian, cụ thể:

• Thắp một nén hương: Mang ý nghĩa của sự bình yên và an lành.
• Thắp ba nén hương: Có ý đồng báo với các vị thần, cầu mong họ bảo vệ người trong nhà và xua đuổi đi các loại họa sát, tai ương.
• Thắp năm nén hương: Được coi là báo trước các điềm lành hoặc điềm dữ cho người khác, hoặc là mời gọi các vị thần về.
• Thắp bảy nén hương: Dùng để mời gọi các thiên thần, các vị tướng lĩnh và binh lính của thiên đàng. Tuy nhiên, việc này thực hiện không thường xuyên.

Văn khấn khi cúng gia tiên ngày rằm và mồng 1 

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo Quân cùng chư vị Tôn Thần.

Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển Tỷ, chư vị Hương linh (nếu bố, mẹ còn sống thì thay bằng Tổ Khảo, Tổ Tỷ).

Hương chủ (chúng) con tên là:… Sống tại:… xã,… huyện,… tỉnh.

Hôm nay là ngày … tháng … năm Quý Mão – 2022, tín chủ con nhờ ơn đức trời đất, chư vị Tôn thần, cù lao Tiên Tổ, thành tâm sắm lễ, hương, hoa, trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án.

Chúng con kính mời: Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài thần.

Cúi xin các ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.

Chúng con kính mời các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ…, cúi xin thương xót con cháu linh thiêng hiện về, chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.

Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ ngụ tại nhà này, đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, phù hộ cho gia đình chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, làm ăn phát tài, gia đình hòa thuận.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Văn khấn Thổ Công và Thần Linh khi cúng rằm và mồng 1

Nam mô A Di Đà Phật !

Nam mô A Di Đà Phật !

Nam mô A Di Đà Phật ! (3 lạy)

Con lạy chín phương Trời, mười Phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy ngài Đông Thần Quân

Con kính lạy ngài Bản gia thổ địa Long Mạch

Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn thần

Con kính lạy ngài tiền hậu địa chủ tài thần

Con kính lạy các Tôn thần cai quản trong khu vực này.

Tín chủ (chúng) con là:…… Ngụ tại: ………

Hôm nay là ngày … tháng … năm … (VD: Ngày 01.9.2023 âm lịch có thể đọc là Ngày Bính Ngọ, Tháng Nhâm Tuất , Năm Quý Mão) tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả đốt nén hương thơm dâng lên trước án. 

Chúng con thành tâm kính mời: Ngài Kim Niên đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ Địa. Long Mạch Tôn thần, các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc đức chính thần, các vị Tôn thần cai quản trong khu vực này. 

Cúi xin các Ngài nghe thấu lời mời thương xót thương tín chủ giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con toàn gia an lạc công việc hanh thông. Người người được bình an, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

 Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần kèm 3 lạy).

Lời kết

Nhìn chung, việc cúng Rằm và Mồng 1 không chỉ là một nghi thức tâm linh, mà còn là cách để chúng ta kết nối với nguồn cội, tôn trọng và tri ân các bậc tiền nhân. Qua việc này, không chỉ có sự an lành, may mắn đến với gia đình, mà còn có sự hỗ trợ về mặt tinh thần, giúp con người luôn giữ vững niềm tin và sức mạnh để đối mặt với cuộc sống. 

Để không gian thờ cúng trong nhà được tươm tất và trang nghiêm hơn, gia chủ nên cân nhắc sắm sửa bàn thờ tùy theo nhu cầu và không gian thờ. Hãy liên hệ với Bàn thờ Toàn Thắng qua số hotline 0926.242.777 để được chúng tôi tư vấn chi tiết. Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong nghề, chúng tôi đảm bảo sẽ đem đến sự hài lòng từ chất lượng sản phẩm cho đến dịch vụ.